Getrouwd zijn en er in je huwelijk achter komen dat je homogevoelens hebt. Of in een huwelijk gestapt zijn terwijl je al wel bekend was met deze gevoelens. Wanneer dat blijkt, brengt het veel pijn, verwarring en eenzaamheid met zich mee voor beide huwelijkspartners, zeker als er ook kinderen bij betrokken zijn.
Er is een heel klein percentage echtparen dat bewust de stap zet tot een mixed-orientation-marriage. Die vanaf het begin van de relatie open zijn geweest over de homogevoelens van een van beide partners en toch kozen voor een huwelijk. De meesten ontdekken pas in hun huwelijk dat ze zich seksueel aangetrokken voelen tot iemand van dezelfde sekse. Weer anderen zijn in een huwelijk gestapt terwijl homogevoelens op de achtergrond al speelden. Bijvoorbeeld door druk vanuit de omgeving dat iedereen zou moeten trouwen, of vanuit de gedachte dat de gevoelens na het aangaan van een huwelijk ‘wel over zullen gaan’.
Het moment waarop er in een huwelijksrelatie bekend wordt dat een van beide partners gevoelens voor dezelfde sekse heeft, is heftig, complex en verwarrend. Het begin van een moeizame weg. Vaak wordt er dan gekozen voor een echtscheiding. Slechts een kleine minderheid kiest ervoor om bij elkaar te blijven, meestal vanuit geloofsovertuiging.
Leven in een mixed-orientation-marriage is een moeilijke weg, en dat geldt voor beide partners. Het is een weg van strijd, verdriet, en eenzaamheid doordat deze vaak in stilte wordt gegaan. Het is een thema waar een taboe op rust, en waar je weinig over hoort of leest. Heb jij te maken met een mixed-orientation-marriage, dan is het belangrijk om te weten dat je niet de enige bent in een heteroseksueel huwelijk die te maken heeft met homogevoelens. Er zijn ervaringsdeskundigen die hun verhaal delen op internet waaruit blijkt dat er ook mixed-orientation-marriages zijn die, ondanks deze gebrokenheid, toch een goed huwelijk hebben.
In mixed-orientation-marriages ontbreekt het in de huwelijksrelatie vaak aan passie en aantrekkingskracht vanuit de seksuele wederkerigheid. Ook wordt nogal eens de liefdevolle bevestiging gemist, die in een gepassioneerde intimiteit tussen man en vrouw wordt beleefd. Het niet open kunnen spreken met mensen in je nabije omgeving over de moeite die je met je meedraagt, maakt de situatie extra zwaar. Ook zeer ingrijpend is het eenzaamheidsgevoel, het er alleen voor staan en het je niet begrepen voelen door je partner en door je omgeving omdat deze niet weten wat er speelt of omdat men er geen raad mee weet.
Blijven hangen in deze menselijke denkwijze geeft weinig perspectief. Het risico bestaat om erin te berusten (‘het is nu eenmaal zo’) waarbij de kans groot is dat het huwelijk uiteindelijk zal worden beëindigd. Maar er is ook een andere kant. Een ervaringsdeskundige schreef: “Bij God is alles mogelijk. Hij kan binnen elk huwelijk herstel geven. Hij kan elke nood van man of vrouw veranderen. Hij is in staat de eenzaamheid en het onbegrip binnen het huwelijk weg te nemen. Laat de Bijbel spreken en schrijf je huwelijk niet zomaar af. Hij kan en wil en zal in nood, zelfs bij het naderen van de dood, volkomen uitkomst geven! Hoe moeilijk en onbegaanbaar de weg ook lijkt.”
Wat volgens mij een eerste belangrijke vraag is: Hoe kijk jij naar en spreek jij over jouw huwelijk? Is dat negatief, somber, zonder perspectief? Of durf je te geloven en erop te vertrouwen dat er verandering mogelijk is, dat God bij machte is vernieuwing te brengen, ook in jouw situatie? De manier waarop wij kijken naar onze huwelijksrelatie en de wijze waarop wij erover spreken heeft effect, ofwel negatief ofwel positief. We hebben daarin een keus. En het is belangrijk om de juiste keus te maken, zowel met God als met jezelf. Het is een eerste stap die tot verandering en vernieuwing kan leiden: de verandering van je houding. Een keus die overigens door allebei de partners gemaakt moet worden.
Mixed-orientation-marriages staan voor unieke uitdagingen. Menselijkerwijs, en voor de wereld, zijn deze huwelijken misschien uitzichtloos. Met Gods hulp en zegen is er echter veel mogelijk. Opvallend in de diverse persoonlijke verhalen van ervaringsdeskundigen zijn een aantal aspecten die ik steeds zie terugkomen:
- Openheid in de relatie: werk aan een open communicatie, wees eerlijk tegen-over elkaar en vertrouw elkaar (of werk aan herstel van vertrouwen).
- Blijf niet steken in een slachtofferrol maar neem je eigen unieke plaats in. Werk aan je zelfbeeld en groei naar evenwichtigheid en volwassenheid.
- Omarm de roeping die God je heeft gegeven om de vrouw van je man te zijn, om de man van je vrouw te zijn.
- Bouw aan je relatie met God. Doe dit ook samen in je huwelijk – werk aan het drievoudige snoer waar een geweldige belofte aan verbonden is volgens Prediker 4:12b. En besef dat God de Ontwerper van huwelijk & seksualiteit is.
- Belangrijk zijn liefdevolle, warme vriendschappen met anderen buiten het huwelijk om (man met andere mannen, vrouw met andere vrouwen).
- Bouw aan een sterk netwerk voor sociale ondersteuning. Zoek ook steun binnen de christelijke gemeenschap.
- Zoek contact met andere ervaringsdeskundigen.
- Maak gebruik van goede professionele begeleiding gericht op de huwelijks-relatie, verwerking van onderliggende trauma’s, enzovoort.
- Andere belangrijke thema’s om in te investeren zijn: rouwverwerking, emo-tionele afhankelijkheid, zelfaanvaarding, enzovoort.
- Leer kijken vanuit het juiste perspectief: weet dat ieder mens, ook je partner, levenservaringen heeft die unieke uitdagingen met zich meebrengen. Iedere persoon heeft een verhaal.
- Het herdefiniëren van de relatie.
Deze genoemde aspecten kunnen overigens voor zowel de huwelijkspartner met homogevoelens alsook voor zijn of haar partner van waardevolle betekenis zijn.
Bij het laatste punt – het herdefiniëren van de relatie – moet ik denken aan wat ik las in het boek ‘Liefdeologie’ van John Mark Comer. Hij beschrijft vanuit Genesis vier verschillende redenen waarom God het huwelijk heeft gemaakt: vriendschap, tuinieren, seksualiteit en familie. Het is zo belangrijk om te besef-fen dat het huwelijk meer is dan seksualiteit. Want juist die seksualiteit, waar partners in een mixed-orientation-marriage tegenaan lopen en vaak op stuk-lopen, wordt dikwijls zo uitvergroot. Maar het huwelijk is meer dan seksualiteit! En dat vraagt om het herdefiniëren van de relatie.
Het tuinieren waar John Mark Comer het over heeft, is iets wat uitleg vraagt. God plaatste Adam in de tuin van Eden om die te bewerken en te onderhouden. Comer noemt dit een deel van de functiebeschrijving van de mens. De mens is gemaakt om te heersen over de aarde en haar te onderwerpen. Het betekent dat we alle potentie waar de aarde uit bestaat gebruiken en er iets moois van maken. Wij noemen dat ‘werk’. Dit werken is een onderdeel van de oorspronkelijke Edense schepping. We zijn gemaakt om samen te werken met God aan Zijn paradijselijke wereld, waar mensen floreren en God met Zijn mensen kan wandelen aan het einde van de dag. Ieder mens is geroepen om samen te werken met God op zijn eigen plek in de tuin, voor het welzijn van de mensheid. Doen waarvoor God je gemaakt heeft. Comer legt vervolgens uit dat iedereen een ‘tuinproject’ nodig heeft. Oftewel, iedereen moet een roeping vinden in het leven. Zijn of haar stukje Eden om over te ‘heersen’, om voor te zorgen en te onderhouden. De vraag is: wat is jouw tuinproject?
Adam was geroepen door God om Eden te onderhouden, maar het was teveel werk voor één man. Eden was enorm groot. Adam kon het niet in zijn eentje, hij had hulp nodig. En God gaf hem een vrouw, een hulp die bij hem paste tegenover hem. Een vrouw waarmee hij kon samenwerken aan het ‘tuinproject’.
Het klinkt misschien wat vreemd in de oren: ‘samen met je echtgenoot werken aan een tuinproject’. Comer vergelijkt dit met het actief zijn in Gods Koninkrijk. Of anders gezegd: het belang om samen te werken in Gods Koninkrijk, samen Gods roeping te volgen voor en in je huwelijk. Trek daarom samen je werkhand-schoenen aan, pak je schep op en ga aan het werk, hand in hand!
Mijn persoonlijke ervaring is dat het samen ‘doen’ – het binnen je huwelijk samen actief zijn in Gods Koninkrijk – een diepere band schept en zoveel zegen bijdraagt aan het huwelijk. Enthousiast moedigt Comer aan om als huwelijkspartners te zoeken naar en je in te zetten voor het ‘tuinproject’ wat God voor jullie heeft.
Tot slot deel ik nog graag twee mooie uitspraken van een therapeut: “Mixed-orientation-marriages bieden de kerk een cruciaal voorbeeld. Seksuele intimiteit ziet er anders uit in deze gemengde huwelijken. In veel gevallen speelt het een veel minder belangrijke rol in de intimiteit en eenheid van koppels. Dergelijke huwelijken maken vaak meer ruimte voor emotionele en spirituele eenheid. Intimiteit wordt uitgebreid met veel meer dan het fysieke – een zeer welkome les voor huwelijken vandaag.”
En: “Tegelijkertijd kan de seksuele relatie ook ontwikkeld worden, waarbij een juiste therapie kan helpen. Vaak helpt de verwerking van onderliggende problemen en trauma’s met hulp van een therapeut. Dan komt er ruimte om samen iets unieks te ontwikkelen in de seksuele intimiteit die bij een echtpaar aansluit.”