Als je je ogen dichtdoet en je gedachten de vrije loop laat, kan je je verbazen over wat er zoal huist in je binnenste. Wat een herinneringen, films die zich ontrollen compleet met geluid en geuren. Sommige dingen zijn fijn om bij stil te staan. Andere minder.
Bijvoorbeeld mijn worsteling met genderdysforie. Al die nare gevoelens over dat je een vrouw bent. Een ramp, destijds. Nu ervaar ik vrede over het feit dat ik een vrouw ben, in deze gevallen wereld. Door Jezus. En het levende water dat Hij me geeft, als een beeld van Zijn Geest, mag ik door me heen laten stromen naar anderen toe.
Met Walt Heyer en anderen is mijn ervaring dat onder genderdysforie traumatische, pijnlijke ervaringen en wonden liggen, die verwaarloosd zijn en onverzorgd bleven. Mede omdat ze nooit aandacht kregen en bespreekbaar zijn gemaakt.
Een jonge vrouw zei pas: ‘Ik wil hier zo graag over praten en dat mensen de interne worstelingen begrijpen. Wíllen begrijpen, als ze ervoor openstaan. Hoe het voelt om genderdysforie te ervaren. Het is iets wat ik niemand toewens!’
Gendertherapeuten lijken vooral één oplossing te hebben, namelijk richting een hormoonbehandeling en verminkende, ‘geslachtsveranderende’ operaties. Alsof verandering van geslacht werkelijk mogelijk zou zijn! Er wordt niet of nauwelijks gekeken naar wat er ónder die dysforie ligt, waar het vandaan komt.
Als ik naar mijn eigen geschiedenis kijk, dan is het duidelijk. Misbruikervaringen en er als meisje tegenaan lopen dat jongens altijd op een of andere manier de voorkeur verdienden, braken me op. Ik vond het oneerlijk en vroeg God ‘Zijn jongens soms beter dan meisjes?’ In mijn beleving niet! Mijn moeder, mijn identificatiefiguur als meisje, was voortdurend bezig met zorgtaken in ons grote gezin. Ik bewonderde haar om haar charme, haar kracht en organisatievermogen. Maar echte communicatie was er niet. Ik voelde me eenzaam en wilde niet worden zoals zij.
Als tiener trok ik broeken aan van mijn oudere broer en reed ik op zijn Puch als hij niet thuis was. Dat gaf me een gevoel van vrijheid. Zo hard mogelijk rijden om mijn gevoelens van ongelukkigheid en frustratie te overstemmen. De verwarring en emoties werden sterker en gesproken werd er thuis niet. Hoe maak je trouwens dergelijke dingen bespreekbaar als puber? Als de openheid voor gesprek er niet is?
Dan maar geen vrouw zijn! Klaar ermee! Geen borsten! Anorexia leek een oplossing. Zo mager mogelijk zijn, onaantrekkelijk. De vrouwenbeweging leek een uitkomst. Relaties met vrouwen en losgaan, experimenteren met hekserij en vrouwenmagie op zoek naar een manier om te leven.
Ik vond een nieuwe naam voor mezelf. Daarmee zou ik mijn oude identiteit en ervaringen, alle schaamte daarover, achter me kunnen laten: Jacob! Hoe ik op die naam kwam? Mijn moeder vertelde me eens dat bij mijn doop werd gepreekt uit Psalm 85. Daarin gaat het erover dat God een keer brengt in het lot van Jacob. Natuurlijk gaat dat over Israël, maar wat verlangde ik naar ‘heil en goedheid en waarheid’. Al die mooie dingen die God in deze Psalm belooft.
Het wonderlijke is dat ik een half jaar later tot geloof kwam. God riep me uit de duisternis in Zijn licht, zoals Petrus schrijft in 1 Petrus 2:9. Daarmee kwam er nieuw leven in me, als kind van God. Hij begon het vuil en stof te verwijderen van de blauwdruk die Hij in mijn leven legde: een vrouw naar Zijn beeld! Hij verzorgde, en verzorgt nog steeds, mijn wonden. De pijn die ik kan ervaren als het gaat om vrouw zijn in deze wereld.
Genesis 3 maakt duidelijk dat er een vloek ligt over de man- vrouw verhouding. Dat zie je in de wereld om ons heen en in iedere religie. De Islam leert dat een vrouw de helft waard is van een man. In het Boeddhisme en Hindoeisme is de vrouw een lagere incarnatie dan de man. In het Judaisme staat de man op een hogere plaats. En het kan zomaar blijken dat christenen een Oud Testamentische visie op vrouwen hebben, vol geboden en verboden.
Alleen in Jezus wordt de vloek van zonde en dood, die over heel de schepping ligt, verbroken. Ik ontdekte dat het bij het geloof in Hem niet gaat om religie, regels en voorschriften, maar om een relatie met de levende Heer en met elkaar. Mannen en vrouwen die elkaar ontmoeten in Hem, mogen samen leren leven in de vrijheid van de kinderen van God en samen in Zijn dienst staan.
Opmerkelijk is dat daarbij ruimte is voor het huwelijk, waarin je elkáár onderdanig bent naar Efeze 5, én het celibaat. Je kunt van het celibaat zeggen dat het heenwijst naar Gods toekomst waarin niet meer gehuwd zal worden. In die zin heeft het celibaat een profetische betekenis.
Genderdysforie? Daar ben ik vrij van geworden! Soms kan ik nog wel iets ervaren van die oude boosheid, en intens verdriet om allerlei onrecht en narigheid in deze gevallen wereld. Als meisjes en vrouwen in vertrouwen iets delen over hun ervaringen thuis of op school, op straat, op het werk, of ook in de kerk en in de hulpverlening!
Alleen de liefde van God kan vrede, verandering en rust brengen in die gevoelens heel diep van binnen. Belooft Jezus niet ‘Kom naar Mij, jullie die zo belast en beladen zijn, en Ik zal je rust geven’ ?
Dat ervaar ik op momenten dat ik stil ben voor God en in mijn Bijbel lees en bid. En in contact met de mannenbroeders en zusters in de gemeente en bij Onderweg. Dat is heilzaam en doet me goed!
Als ik nu mijn ogen sluit en luister naar de geluiden om me heen, op een zomerse dag in Zeeland, dan ervaar ik een diepe blijdschap en dankbaarheid en ben ik ontroerd! Om wat God gedaan heeft in mijn leven. Wat zie ik uit naar meer van Hem!
Bertien
Foto Unsplash