3e Lezing: “Wat moeilijk kan zijn in vriendschap
1. Aantrekking
In het begin van een vriendschap kan je genieten van gedeelde interesse, de persoonlijkheid, en het uiterlijk van de ander. Die aantrekking hoeft niet persé seksueel te zijn. Je kunt genieten van elkaars gezelschap. Die blijdschap kan intens zijn en zich plotseling aandienen. Wel licht daarbij het gevaar van emotionele afhankelijkheid op de loer.
2. Emotionele afhankelijkheid (Engels: Emotional Dependancy, ED), houdt in dat je je afhankelijk voelt van de ander om gelukkig te kunnen zijn.
Het kan daarbij gaan om een individuele of een wederzijdse afhankelijkheid. Iemand vertelt: als 16-jarige kwam ik in een zomerkamp een vrouw tegen die precies was zoals ik wilde zijn. De aantrekkingskracht was enorm. Ik deed alles om mijn gevoelens niet te laten zien. Later had ik iets dergelijks met een man op mijn werk. We kikten op elkaars ego’s. Toen ik dat bespreekbaar maakte tegenover christen-vriendinnen adviseerden ze me om dat te belijden voor God. Dat deed ik, om los te komen uit dat spel. Door te delen wat je meemaakt, kan je dergelijke afhankelijkheid en gebondenheden eerder ontdekken en aanpakken.
Waarschuwingssignalen zijn:
1. Jaloezie
2. Controlerend en manipulerend gedrag, vanuit de gedachte dat je de ander nodig hebt om te overleven. Een valkuil daarbij kan zijn dat je geen andere vriendschappen hebt
3. Gebrek aan emotionele en lichamelijke grenzen. Bijvoorbeeld dat je wilt aanraken en kussen. Vraag daarbij is: “Kan je ook ‘nee’ zeggen tegen jezelf en tegen de ander?
4. Veel en vaak over die ander praten, als het ware opgaan in wat zij denkt en doet
5. Namens die ander praten
6. Anderen een ongemakkelijk gevoel geven door hoe je met die ene vriendin omgaat, als je samen bent of in gezelschap
7. Intensief en voortdurend contact zoeken, altijd hongerig naar meer van haar, je hopeloos voelend zonder haar
8. Bang zijn de vriendschap te verliezen. Vraag jezelf dan eens af: “Kan ik zonder haar leven?”
Het is afgoderij als je een andere persoon aanbidt. We hebben de behoefte om ons op iemand te richten, iemand te aanbidden, maar niemand kan onze behoeften helemaal vervullen. Hierbij is het belangrijk je ervan bewust te zijn dat je in een geestelijke strijd zit!
Het kan nodig zijn je los te maken uit gebondenheid, en realistische verwachtingen van elkaar. Je kunt met het oog daarop besluiten tijdelijk wat afstand te nemen. De spreekster vertelt over dat Jezus, onze Hogepriester, voor ons bidt bij God, en net als wij werd verzocht, maar niet zondigde.
3. Gebrek aan vrienden, onzekerheid en behoefte aan contact
“Velen roemen hun eigen trouw, maar wie vindt een mens die werkelijk betrouwbaar is?” Spreuken 20: 6
Vriendschappen kunnen veranderen. Je vrienden zijn niet van jou, als een bezit. Accepteer dus dat mensen beperkt zijn in de tijd en aandacht die ze je kunnen geven.
Als je contacten met anderen oppervlakkig zijn, deel dan eens iets over jezelf, sluit je niet af. Al hoef je niet meteen je diepste gedachten te delen. Ook jij hebt iets wat je anderen kunt geven.
Als je dat ontdekt bij jezelf dat je behoefte hebt aan contact, weet dan dat je daarin niet anders bent dan anderen.
Wat we nodig hebben zijn goede vriendschappen. “Accountability” is daarvan een belangrijk aspect: dat je elkaar erop aan laat spreken dat je Jezus wilt volgen en niet inzet op seksuele relaties. Geen verborgen agenda’ s dus!
Jezus nodigt je om met alles wat moeilijk is naar Hem toe te komen. En vervolgens stuurt Hij jou op pad om anderen te helpen bij wat zij nodig hebben.
Dinny, niet haar echte naam, vertelt: “Romeinen 8: 28 is belangrijk voor mij: “God doet alles medewerken ten goede voor wie Hem liefhebben”. God kan al mijn vriendschappen en liefde ten goede keren, ze gebruiken om mij tot Hem te trekken. Belangrijk voor mij is: als ik van iemand houd, me niet op die ene te concentreren. God helpt me daarbij, om me af te keren van de leugen. Als dat moeilijk is dan luister ik naar muziek, of bak een cake. Ik laat het gewoon niet meer gebeuren! Op een goede manier van een vriend leren houden, dat heeft tijd nodig. Na 12 jaar samen, gingen mijn vriendin en ik uit elkaar. Dat was moeilijk. Ik ervoer wat God bedoelde: er kwam nieuwe energie in onze vriendschap, dat werkte genezend voor mij. Een vriendschap die binnen de grenzen van Gods speelveld blijft, zal bloeien! God leidt uit de diepten van de zonde. Hij troost, Hij is strikt en vriendelijk en geduldig!”
Anne vertelt over de conferentie van 1 – 3 oktober 2021 “Licht voor de wereld”, over Bijbelse seksuele ethiek. TFT vindt het belangrijk dat we onze gemeenten en kerken laten zien en ervaren wat goede vriendschap is. Onze manier van leven reflecteert Wie en hoe God is. Wij zijn het licht voor de wereld!
Vragen die worden gesteld:
Over spelen met gevoelens in contact met anderen. Dat is gevaarlijk. Omdat het niet gaat om investering in een waardevolle vriendschap. Elke relatie, ook zo’n “spel-relatie” kan zich ontwikkelen richting emotionele afhankelijkheid. In “Born Again this Way” vertelt een vrouw dat zij verliefd werd op haar huidige man. Stap voor stap groeiden zij in een gezonde vriendschap, die uitgroeide tot liefde. Twee dingen vindt zij belangrijk: 1. Wees het met elkaar eens, en 2. er moet een intense aantrekkingskracht zijn.
Is het verkeerd om iemand te vertellen over je gevoelens? Het helpt als de ander een christen is. Je kunt er voor kiezen om het niet te zeggen en je correct te gedragen, als je inschat dat dat minder gecompliceerd is. Anderen kunnen je mogelijk helpen met advies. Wees alert op emotionele afhankelijkheid.
Wanneer deel het wel, wanneer niet? Vraag je af: Zitten we op hetzelfde niveau, geestelijk gezien? Gaat dit mij helpen? Is het zinnig voor de ander? Vriendschap ontwikkelt zich. Wees geduldig en zorgvuldig met onthullingen.
4e Lezing: Moeilijkheden overwinnen en bouwen aan gezonde vriendschappen
De Bijbel laat zien dat vriendschap belangrijk is, willen mensen floreren. Alsook dat het verbonden zijn met God de basis is, waarop mensen met elkaar verbonden kunnen leren zijn als vrienden.
Broers en zussen en vrienden in de gemeente
Er zijn veel verschillende relaties te ervaren in de familie van God. In de gemeente ontmoet je jongeren en ouderen, mannen en vrouwen, met wie je aan een gemeenschap bouwt waar mensen zich veilig kunnen voelen vanwege de inzet op puurheid van contacten. Bidden voor elkaar is daarbij belangrijk.
Je geeft elkaar advies. Jezus geeft ons mensen om mee te groeien, als een familie. Ook daar ligt het gevaar van emotionele afhankelijkheid op de loer, bv in contact met een moederfiguur. Het doel van de gemeente is dat je er verschillende typen van contact vindt. Ga bv eens op bezoek bij een gezin, moedig elkaar aan om te praten, ook over seksualiteit. Wees daarbij ook voorzichtig.
Jezelf kennen
God kent je. En je kunt jezelf leren kennen in je persoonlijkheid, en je tekorten vanuit het heden en verleden
Om in te zetten op nieuwe wegen, ontwikkelde Jeanette een systeem van rode vlaggen: https://truefreedomtrust.co.uk/keep-red-flag-flying
Evalueer moeilijkheden in vriendschappen in het verleden. Bijvoorbeeld dat je te snel het contact in dook. Neem je verantwoordelijkheid voor jezelf en de ander. Zoek zo nodig hulp.
Leef open en voorzichtig, maar niet angstig: “Wees niet bevreesd.”
Onverwachte aantrekking kan je overvallen. Sta er dan voor jezelf bij stil: “Wat gebeurt hier? En wat is goed om te doen?”
Wees klaar voor de oorlog, niet slechts voor de strijd. Het gaat erom dat je op de lange termijn vast op koers komt te liggen.
Investeer in je vriendschap met God
“Je hebt echt een Vriend. Hij bestaat. Je ervaart Zijn aanwezigheid alleen nog niet volledig. En tot die dag, zijn onze vrienden in het hier en nu, in breedte en diepte, vertegenwoordigers van wat Jezus is in perfectie: een Vriend die nooit weggaat, die altijd liefheeft, die er altijd voor je is.” (Ed Shaw, in Gilsons “Born Again this Way”, 2020, vrij vertaald).
Ontwikkel goede gewoonten: vertrouw God, neem de tijd om met Hem te zijn. Juist ook als je je eenzaam voelt.
“Laten we zonder schroom naderen tot de troon van de Genadige, waar we telkens als we hulp nodig hebben, barmhartigheid en genade vinden”(Hebr. 4: 16).
In Jezus werden wij rechtvaardig. En door Jezus werd God een Vriend voor ons!
We sluiten af met een dankgebed voor een fijne dag in verbondenheid met God en elkaar!
Literatuur over het onderwerp:
Kelly Needham “Friend-ish” 2019
Lori Renzel “Emotional dependancy” 1990
Rachel Gilson “Born Again this Way” 2020
Vaughan Roberts “True Friendship” 2015
